Hội nghị cấp cao lần thứ 3 của Liên hợp quốc về Đại dương tại Nice quy tụ lãnh đạo quốc tế, thúc đẩy bảo vệ đại dương, ký kết Hiệp ước Biển cả và chống biến đổi khí hậu toàn cầu.
Phiên khai mạc Hội nghị Đại dương Liên hợp quốc lần thứ 3 (UNOC 3) tại thành phố Nice, Cộng hòa Pháp. (Ảnh: Dương Giang/TTXVN)
Theo phóng viên TTXVN có mặt tại Nice, tối 9/6 (theo giờ Việt Nam, tức sáng 9/6 theo giờ địa phương), Hội nghị cấp cao lần thứ 3 của Liên hợp quốc về Đại dương (UNOC 3) đã khai mạc tại khu cảng Lympia thuộc thành phố biển Nice, miền Nam nước Pháp, với sự tham dự của nhiều lãnh đạo các quốc gia, các doanh nghiệp, các tổ chức và giới khoa học trên thế giới.
Thủ tướng Phạm Minh Chính dẫn đầu đoàn đại biểu Việt Nam tham dự phiên khai mạc UNOC 3.
Phát biểu khai mạc hội nghị, Tổng thống nước chủ nhà Pháp Emmanuel Macron nhấn mạnh thông điệp các vùng biển sâu và đại dương “không phải để bán, cũng như Greenland, Nam Cực hay vùng biển khơi.”
Thông điệp này thể hiện lập trường mạnh mẽ chống lại việc khai thác thương mại các vùng biển quốc tế.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron phát biểu tại Phiên khai mạc Hội nghị Đại dương Liên hợp quốc lần thứ 3 (UNOC 3). (Ảnh: Dương Giang/TTXVN)
Tổng thống Pháp cũng kêu gọi chủ nghĩa đa phương và hành động tập thể. Ông nhấn mạnh: “Nếu Trái Đất đang nóng lên, thì đại dương đang sôi sục.” Ông kêu gọi mọi quyết định phải dựa trên các bằng chứng khoa học, chứ không phải dư luận nhất thời.
Tổng thống Macron cũng thông báo có thêm 15 quốc gia nữa cam kết phê chuẩn Hiệp ước về Biển cả, giúp vượt qua ngưỡng 60 nước cần thiết.
Ông Macron khẳng định: “Hiệp định chính trị đã đạt được... Như vậy là chúng ta đã thành công.” Hiệp ước về Biển cả, được ký năm 2023, sẽ chính thức có hiệu lực 120 ngày sau khi quốc gia thứ 60 phê chuẩn.
Tổng thống Pháp cũng chỉ trích việc Mỹ cắt giảm tài trợ chống biến đổi khí hậu, lên án mạnh mẽ việc Mỹ rút khỏi các cam kết tài chính với khoa học khí hậu. Ông khẳng định: “Khoa học quốc tế phụ thuộc rất nhiều vào nguồn tài trợ của Mỹ, thế nhưng họ đang rút lui... điều đó đang thách thức chủ nghĩa đa phương.”
Tổng thống Pháp cũng cảnh báo về một cuộc khủng hoảng đa tầng, từ vấn đề về mất đa dạng sinh học, nước, thực phẩm, y tế, khí hậu... Ông cảnh báo về một hiệu ứng domino giữa các cuộc khủng hoảng liên kết với nhau: “Chúng ta đang ở một thời điểm tồi tệ nhất... một cuộc khủng hoảng với 5 mặt trận cùng lúc.”
Tổng thống Pháp cũng phản bác quan điểm cho rằng biến đổi khí hậu không còn là ưu tiên, đồng thời nhấn mạnh đây là “một sai lầm nghiêm trọng.” Ông kêu gọi hoãn khai thác tài nguyên dưới đáy biển sâu.
Hiện đã có khoảng 30 quốc gia đã bày tỏ ủng hộ việc tạm dừng khai thác mỏ dưới đáy biển và Macron kêu gọi tiếp tục mở rộng liên minh này.
Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres phát biểu. (Ảnh: Dương Giang/TTXVN)
Về phần mình, Tổng Thư ký Liên hợp quốc António Guterres kêu gọi cộng đồng quốc tế tăng cường hợp tác để bảo vệ đại dương, đồng thời thận trọng khi tiếp cận những lĩnh vực khai thác mới như khai thác tài nguyên đáy biển sâu.
Ông Guterres nhấn mạnh không thể để các vùng biển sâu trở thành nơi thiếu vắng quy định và giám sát, đồng thời bày tỏ ủng hộ các cuộc thương lượng đang diễn ra nhằm xây dựng bộ quy tắc toàn cầu về khai thác khoáng sản dưới đáy biển do Cơ quan quản lý Đáy biển quốc tế (ISA) chủ trì.
Tổng Thư ký Guterres cũng nhấn mạnh rằng các hoạt động của con người đang hủy hoại các hệ sinh thái biển. Ông cảnh báo tình trạng đánh bắt cá bất hợp pháp, ô nhiễm nhựa và nhiệt độ nước biển tăng cao đang đe dọa nghiêm trọng các hệ sinh thái cũng như sinh kế của hàng triệu người phụ thuộc vào biển.
Ông nhấn mạnh: “Đại dương là tài nguyên chung cuối cùng, nhưng chúng ta đang khiến đại dương suy kiệt” khi đề cập tới tình trạng trữ lượng cá suy giảm, mực nước biển dâng và hiện tượng axit hóa đại dương.
Tổng Thư ký Liên hợp quốc kêu gọi các nước nhanh chóng phê chuẩn Hiệp ước về Biển cả, được thông qua năm 2023, nhằm cho phép thiết lập các khu bảo tồn biển tại vùng biển quốc tế, chiếm gần 2/3 diện tích đại dương nhưng đến nay chỉ khoảng 1% diện tích được bảo vệ hiệu quả.
Ông lưu ý việc bảo vệ đại dương có vai trò đặc biệt trong ứng phó biến đổi khí hậu, khi các đại dương đang hấp thụ tới 30% lượng khí thải CO2 toàn cầu, nhưng khả năng này đang suy yếu do hiện tượng ấm lên của Trái Đất.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại Diễn đàn Tài chính và Kinh tế xanh của Hội nghị Đại dương Liên hợp quốc lần thứ ba (UNOC 3). (Ảnh: Dương Giang/TTXVN)
Trước đó, trong hai ngày 7-8/6, tại Monaco, đã diễn ra Diễn đàn Kinh tế và Tài chính xanh trong khuôn khổ Hội nghị UNOC 3. Đây là sự kiện đặc biệt do Hoàng gia Monaco, Quỹ Hoàng thân Albert II và Viện Hải dương học của Monaco đồng tổ chức.
Diễn đàn quy tụ nhiều chuyên gia, nhà hoạch định chính sách và nhà đầu tư từ khắp nơi trên thế giới, nhằm nhấn mạnh và đề cao vai trò thiết yếu của các khoản đầu tư bền vững, phát minh đổi mới và các chính sách vượt thời đại nhằm đảm bảo sức khỏe đại dương và thúc đẩy phát triển kinh tế biển.
Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD), dự báo giá trị kinh tế của đại dương sẽ vượt qua 3.000 tỷ USD vào năm 2030. OECD ước tính cần khoảng 175 tỷ USD mỗi năm đầu tư vào nền kinh tế biển để đạt mục tiêu bền vững và bao trùm, với sự hợp tác mạnh mẽ hơn từ các chính phủ, các tổ chức liên chính phủ và khu vực tư nhân.
Hội nghị UNOC 3 do Tổng thư ký Liên hợp quốc triệu tập theo chu kỳ khoảng 3 năm/lần, được đồng đăng cai bởi một nước phát triển và một nước đang phát triển. Đây là một trong những hội nghị cấp cao quan trọng của Liên hợp quốc về phát triển liên quan đến biển và đại dương, thu hút sự quan tâm của cộng đồng quốc tế nhằm hướng đến các sáng kiến, giải pháp hỗ trợ Mục tiêu Phát triển Bền vững số 14 (SDG 14) về bảo tồn, sử dụng bền vững biển và đại dương, biển và nguồn lợi biển, thuộc Chương trình nghị sự về các Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên hợp quốc (SDG).
Đến năm 2025, việc thực hiện SDG 14 đã đạt một số kết quả nhất định với việc diện tích khu bảo tồn biển toàn cầu đã tăng mạnh, trong khi nhiều cam kết và thoả thuận quốc tế quan trọng đã hình thành.
Tuy nhiên, việc thực hiện SDG 14 còn gặp nhiều khó khăn và chậm tiến độ và một số tiêu chí nhiều khả năng không thể hoàn thành đúng hạn vào năm 2030.
Với chủ đề tổng thể là “Đẩy nhanh hành động và huy động tất cả các bên tham gia bảo tồn và sử dụng bền vững đại dương,” UNOC 3 có vai trò quan trọng, định hướng trong giai đoạn chuẩn bị kết thúc thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững vào năm 2030.
Hội nghị bao gồm 10 phiên họp toàn thể và 10 phiên họp chuyên đề, tập trung các vấn đề cấp thiết toàn cầu, thúc đẩy hợp tác quốc tế nhằm thu hút, đa dạng hóa các nguồn lực về tài chính, khoa học-công nghệ để có thể giải quyết các thách thức và quản trị biển hiệu quả, mang lại lợi ích về phát triển lâu dài.
Hội nghị dự kiến kéo dài đến hết ngày 13/6./.
(Nguồn: Đào Dũng, Vietnamplus.vn)
(Chinhphu.vn) - Sáng 8/6 (giờ địa phương, chiều cùng ngày theo giờ Hà Nội), Thủ tướng Phạm Minh Chính bắt đầu các hoạt động trong khuôn khổ chương trình tham dự Hội nghị Đại dương Liên Hợp Quốc lần thứ ba (UNOC 3), theo lời mời của Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres và Tổng thống Cộng hòa Pháp Emmanuel Macron.
Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân bắt đầu các hoạt động trong khuôn khổ chương trình tham dự Hội nghị UNOC 3 theo lời mời của Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres và Tổng thống Cộng hòa Pháp Emmanuel Macron - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Hoạt động đầu tiên của Thủ tướng trong khuôn khổ Hội nghị UNOC 3 là tham dự Phiên toàn thể 4 và Phiên bế mạc Diễn đàn Tài chính và Kinh tế xanh, được tổ chức tại Công quốc Monaco.
Trước đó, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân đã tham dự lễ đón các trưởng đoàn và phu nhân, phu quân tham dự Hội nghị UNOC 3, diễn ra tại Trung tâm Hội nghị Grimaldi, Công quốc Monaco, do Hoàng thân Monaco Albert II chủ trì.
Hoàng thân Monaco Albert II vui mừng đón Thủ tướng Phạm Minh Chính tới dự Diễn đàn Tài chính và Kinh tế xanh trong khuôn khổ Hội nghị UNOC 3 - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Diễn đàn Kinh tế và Tài chính xanh diễn ra từ ngày 7-8/6 tại Monaco, là một sự kiện đặc biệt trong khuôn khổ Hội nghị UNOC 3.
Sự kiện được đồng tổ chức bởi Hoàng gia Monaco, Quỹ Hoàng thân Albert II của Monaco và Viện Hải dương học Monaco.
Diễn đàn quy tụ nhiều chuyên gia, nhà hoạch định chính sách, nhà đầu tư từ khắp nơi trên thế giới, nhằm nhấn mạnh và đề cao vai trò thiết yếu của các khoản đầu tư bền vững, phát minh hiện đại, và các chính sách vượt thời đại nhằm đảo bảo sức khỏe và thịnh vượng của đại dương và các nền kinh tế.
Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD), dự báo giá trị kinh tế của đại dương sẽ vượt qua 3.000 tỷ USD vào năm 2030. Ước tính cần khoảng 175 tỷ USD mỗi năm đầu tư vào nền kinh tế biển để trở nên bền vững, bao trùm với sự hợp tác mạnh mẽ hơn từ các chính phủ, các tổ chức liên chính phủ, tư nhân.
Do Tổng thư ký Liên Hợp Quốc triệu tập với chu kỳ khoảng 3 năm/lần, được một nước phát triển và một nước đang phát triển cùng đăng cai tổ chức, Hội nghị Đại dương là một trong những hội nghị cấp cao quan trọng của Liên Hợp Quốc về phát triển liên quan đến biển và đại dương và nhận được nhiều sự quan tâm của cộng đồng quốc tế.
Đây là một diễn đàn toàn cầu hướng đến các sáng kiến, giải pháp nhằm thực hiện hỗ trợ Mục tiêu phát triển bền vững số 14 về bảo tồn, sử dụng bền vững biển và đại dương, biển và nguồn lợi biển (SDG 14) thuộc Chương trình nghị sự về các Mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc (SDG).
Đây là lần đầu tiên Thủ tướng Chính phủ tham dự Hội nghị Đại dương Liên Hợp Quốc, thể hiện rõ sự chủ động và cam kết của Việt Nam cùng cộng đồng quốc tế giải quyết các vấn đề toàn cầu - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Đến năm 2025, việc thực hiện SDG 14 đã đạt một số kết quả nhất định. Diện tích khu bảo tồn biển toàn cầu đã tăng mạnh, nhiều cam kết và thoả thuận quốc tế quan trọng đã hình thành. Tuy nhiên, việc thực hiện SDG 14 còn gặp nhiều khó khăn và chậm tiến độ và một số tiêu chí nhiều khả năng không thể hoàn thành đúng hạn vào năm 2030.
Với chủ đề tổng thể là "Đẩy nhanh hành động và huy động tất cả các bên tham gia bảo tồn và sử dụng bền vững đại dương", UNOC 3 có tính chất quan trọng, định hướng cho việc chuẩn bị kết thúc việc thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững dự kiến vào năm 2030.
Hội nghị bao gồm 10 phiên họp toàn thể và 10 phiên họp chuyên đề về các vấn đề mà cộng đồng quốc tế đang đối mặt và cần thúc đẩy hợp tác quốc tế nhằm thu hút, đa dạng hóa các nguồn lực về tài chính, khoa học-công nghệ để có thể giải quyết các thách thức và quản trị biển hiệu quả, mang lại lợi ích về phát triển lâu dài.
Hội nghị thu hút sự quan tâm và tham dự của nhiều nguyên thủ, lãnh đạo, đại diện các nước, như: Hy Lạp, Na Uy, Brazil, Peru, Costa Rica, Cabo-Verde, Comoros, Guinea-Bissau, Philippines, Indonesia, Nhật Bản, Ấn Độ, Trung Quốc, Campuchia, Việt Nam…
Hội nghị cũng quy tụ các lãnh đạo tổ chức quốc tế, như Liên Hợp Quốc, Tổ chức Lương thực thế giới… và lãnh đạo các doanh nghiệp, nhà tài trợ quốc tế và các nhà hoạt động môi trường biển.
Vì vậy, kết quả của hội nghị được kỳ vọng có ảnh hưởng rộng lớn và sâu sắc tới chính sách quản trị biển và đại dương toàn cầu, khu vực và quốc gia, kể cả chương trình hành động của các tổ chức quốc tế và khu vực liên quan đến biển.
Tham gia và đóng góp vào UNOC3 là cơ hội để Việt Nam giới thiệu những thành tựu đạt được trong việc thực hiện SDG 14, đồng thời trao đổi kinh nghiệm quốc tế và tăng cường hợp tác về khoa học kỹ thuật, trang thiết bị, tài chính cho việc thực hiện SDG 14 tại nước nhà - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Trong nhiều năm qua, Việt Nam luôn khẳng định vai trò là một thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế, tuân thủ luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển (UNCLOS). Việt Nam luôn chủ động trong bảo tồn và sử dụng bền vững biển, tài nguyên biển và sẵn sàng đóng góp vào nỗ lực chung của quốc tế trong lĩnh vực này; đã có nhiều biện pháp quyết liệt, mạnh mẽ triển khai thực hiện SDG 14.
Tại các hội nghị trước đây, Việt Nam đã cử đại diện tham dự và có ý kiến thảo luận tại các phiên họp chính và phiên họp chuyên đề, qua đó đóng góp vào nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế đối với bảo tồn và sử dụng bền vững đại dương, biển và nguồn lợi biển.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế và Tài chính xanh, trong khuôn khổ Hội nghị UNOC 3 - Ảnh VGP/Nhật Bắc
Đây là lần đầu tiên Thủ tướng Chính phủ tham dự Hội nghị Đại dương Liên Hợp Quốc, thể hiện rõ sự chủ động và cam kết của Việt Nam cùng cộng đồng quốc tế giải quyết các vấn đề toàn cầu, phù hợp với các định hướng quan trọng của Đảng và Nhà nước ta phát triển kinh tế biển bền vững; thúc đẩy quan hệ hợp tác, đối tác vì một đại dương xanh, hoà bình, ổn định, bền vững và thịnh vượng như mục tiêu mà hội nghị hướng tới.
Tham gia và đóng góp vào UNOC3 là cơ hội để Việt Nam giới thiệu những thành tựu đạt được trong việc thực hiện SDG 14, đồng thời trao đổi kinh nghiệm quốc tế và tăng cường hợp tác về khoa học kỹ thuật, trang thiết bị, tài chính cho việc thực hiện SDG 14 tại nước nhà.
(Nguồn: Hà Văn, baochinhphu.vn)
Ngày 12 tháng 3 năm 2025, tại Phiên họp Liên chính phủ Lần thứ XV của Tiểu ban IOC Tây Thái Bình Dương (IOC Westpac) ở Tokyo - Nhật Bản, các quốc gia thành viên ở khu vực đã thông qua Khung quy hoạch không gian biển (Marine Spatial Planning – Khung MSP). Đây là một bước tiến lớn trong quản lý bền vững các đại dương, tạo bước đột phá mới trong công tác quản lý tổng hợp tài nguyên, bảo vệ môi trường biển và hải đảo ở các quốc gia trong khu vực, đồng thời đánh dấu một điểm quan trọng trong nỗ lực hợp tác của khu vực về việc cân bằng phát triển kinh tế với việc bảo vệ sức khỏe các hệ sinh thái biển.
Tây Thái Bình Dương là một trong những khu vực đông dân và năng động về phát triển kinh tế trên thế giới, dẫn đến việc các hệ sinh thái biển ở khu vực này đang phải đối mặt với những áp lực ngày càng gia tăng. Do sự phát triển nhanh chóng ở các vùng ven biển, các mâu thuẫn cạnh tranh về không gian biển đã dẫn đến nguy cơ mất môi trường sống của sinh vật biển, suy giảm đa dạng sinh học biển. Khung MSP cung cấp cách tiếp cận chiến lược, dựa trên cơ sở khoa học để thiết lập việc sử dụng không gian biển hợp lý hơn giữa các bên sử dụng, đảm bảo sự cân bằng bền vững giữa bảo vệ môi trường và tăng trưởng kinh tế.
Khung MSP khu vực mới được thông qua đã phản ánh cam kết chung giữa các quốc gia trong khu vực nhằm thúc đẩy quy hoạch không gian biển như một công cụ hoặc quy trình chính để thúc đẩy nền kinh tế xanh bền vững và thực hiện các cam kết liên quan đến đại dương ở từng quốc gia và quốc tế. Khung phác thảo các kế hoạch hành động hỗ trợ mà Tiểu ban IOC Westpac, các quốc gia thành viên trong khu vực và các đối tác quốc tế cùng thực hiện. Khung ưu tiên bốn lĩnh vực hành động chính: Hợp tác và cộng tác; Hỗ trợ kiến thức và phát triển năng lực; Thu hút và nâng cao nhận thức của các bên liên quan; Trình diễn và thực hành tốt.
Khung quy hoạch không gian biển khu vực Tây Thái Bình Dương
Ủy ban Hải dương học liên chính phủ (IOC) đã đi đầu trong Quy hoạch không gian biển kể từ năm 2006. IOC đã tổ chức các hội thảo quốc tế, các tài liệu hướng dẫn kỹ thuật và chia sẻ các thông tin hoạt độngn các sáng kiến xây dựng năng lực quy hoạch không gian biển trên toàn thế giới.
Năm 2018, IOC hợp tác với Tổng cục Hàng hải và Thủy sản thuộc Ủy ban Châu Âu để ra mắt Khung MSPglobal, đây là sáng kiến toàn cầu nhằm phát triển và triển khai các hướng dẫn quốc tế về Quy hoạch Không gian Biển. Một số quốc gia ở Tây Thái Bình Dương - bao gồm Trung Quốc, Indonesia và Hàn Quốc - nằm trong số những quốc gia đầu tiên áp dụng Quy hoạch không gian biển hoặc Phân vùng chức năng biển. Tuy nhiên, với các hoạt động của con người ngày càng tăng và nhu cầu sử dụng tài nguyên biển cũng ngày càng gia tăng, do đó việc đẩy nhanh Khung MSP trên toàn khu vực đã trở nên cấp thiết hơn.
Từ năm 2022, Tiểu ban IOC Westpac đã phát động Chương trình Hành động Thập kỷ Đại dương của Liên hợp quốc - UN 21 với định hướng đẩy nhanh tiến trình quy hoạch không gia biển bằng cách tăng cường hợp tác quốc tế, cung cấp hỗ trợ kỹ thuật và chính sách, phát triển các công cụ phù hợp, xây dựng năng lực nghiên cứu và quản lý hiệu quả nhằm giảm thiểu các mâu thuẫn trong khai thác, sử dụng không gian biển đạt được các mục tiêu phát triển bền vững.
Kể từ khi thành lập, đã có hơn 500 cơ quan tổ chức - bao gồm các nhà hoạch định chính sách, chuyên gia khoa học biển, nhà quy hoạch, các cơ quan quản lý tại địa phương từ hơn 20 quốc gia và tổ chức quốc tế - đã tích cực tham gia đóng góp xây dựng Khung hành động quy hoạch không gian biển trong khu vực. Với việc thông qua Khung hành động quy hoạch không gian biển, Khu vực Tây Thái Bình Dương sẽ có bước đi quyết định, hướng tới việc tăng cường quản lý biển, bảo vệ đa dạng sinh học, đảm bảo sinh kế bền vững và phát triển nền kinh tế xanh.
(Nguồn IOC Westpac)
